Kiedy następuje koniec partii szachowej?

Początkujący gracze często mają wątpliwości jak może zakończyć się partia szachowa. Kiedy jest remis? Kiedy jest wygrana? Czy mając dużą przewagę można nie wygrać partii? A kiedy losy partii nagle się odwracają? Odpowiadamy na te pytania!

Partia szachowa może się skończyć trzema wynikami, możemy wygrać, przegrać, ale także zremisować.

Partię szachową WYGRYWAMY, gdy…

  • Damy MATA królowi przeciwnika.

Mat to sytuacja na szachownicy, w której zaatakowany, a więc zaszachowany król nie ma możliwości obrony, czyli nie ma gdzie uciec, nie może się zasłonić, ani żadna z bierek nie może zbić atakującej króla figury. Kiedy dajemy mata, dajemy również i szacha, tylko „kończącego”, przed którym nie ma już obrony. Dlatego często na pojęcie „mat” mówi się również „szach-mat”.

W sytuacjach poniżej białe dały MATA czarnemu królowi:

  • Przeciwnik oświadcza, że się poddaje. Nie musi tego mówić, wystarczy, że poda nam rękę.

Jeżeli gramy z zegarem szachowym, to dochodzi jeszcze jeden czynnik, który może mieć wpływ na wynik partii.

Wygrywamy partię, jeżeli przeciwnikowi skończy się czas do namysłu. Musimy jednak mieć wtedy na szachownicy bierki, które umożliwiają nam danie mata przeciwnikowi.

Jeżeli na szachownicy zostanie nam tylko król, a przeciwnikowi skończy się czas, to niestety partia kończy się remisem.

Partia szachowa kończy się REMISEM, jeśli…

  • jeżeli na szachownicy powstaje pozycja, w której żaden z zawodników nie może zamatować króla za pomocą serii prawidłowych posunięć, czyli np.
  • zostaną tylko króle (król do króla się nie przytula, nie może mu dać szacha, ani tym bardziej mata),
  • na szachownicy zostaną króle i białe albo czarne mają jeszcze jakąś figurę, ale nie wystarcza ona do dania mata (np. samego gońca, samego skoczka).
  • kiedy zawodnicy zgodzą się na remis,
  • w sytuacji, w której zawodnik będący na posunięciu nie będzie mógł wykonać żadnego prawidłowego posunięcia, a jego król nie będzie szachowany. Taką pozycję określamy jako PAT.

Na diagramach poniżej przy ruchu czarnych jest – PAT.

Trzeba zapamiętać jednak jedną bardzo ważną rzecz. KAŻDY PAT JEST REMISEM, ALE NIE KAŻDY REMIS JEST PATEM!

Partia szachowa może zakończyć się remisem, po poprawnym zareklamowaniu danej sytuacji:

  • identyczna pozycja pojawi się po raz trzeci (niekoniecznie poprzez powtórzenie tych samych posunięć)
  • nastąpi trzykrotne powtórzenie posunięć
  • zawodnicy wykonają 50 posunięć, podczas których nie zrobiły żadnego posunięcia pionkiem, ani nie zbiły żadnej bierki

Dokładne przepisy dotyczące składania reklamacji, a także wszystkich zasad szachowych można znaleźć w Kodeksie Szachowym. W wersji online znajduje się on np. na stronie Polskiego Związku Szachowego). Kodeks jest uaktualniany, więc warto zaglądać do niego raz na jakiś czas.

Wynik partii szachowej zapisuje się w postaci:

1 – 0 wygrana białych

0 – 1 wygrana czarnych

½½ remis

Jeśli masz wątpliwości dotyczące rezultatu Twojej partii szachowej, napisz do nas! Pomożemy.